پهنه بندی اگروکلیمای کشت گیاه نیشکر به روش ahp در محیط gis (مطالعه موردی: استان خوزستان)

چکیده کشور پهناور ایران با توجه به موقعیت خاص و تنوع طبیعی و اقلیمی، امکانات مناسب کاشت محصولات مختلف کشاورزی در آن فراهم است و به موازات این تناسب با توجه به اینکه استان خوزستان دارای شرایط اقلیمی گرم و مناسب، رودخانه های پر آب و اراضی وسیع قابل کشاورزی می باشد، پیوسته به عنوان یکی از مناسب ترین مناطق کشاورزی کشور محسوب می شود. در چارچوب این موقعیت خاص کشت نیشکر در استان خوزستان از اهمیت بالایی برخوردار است. در حال حاضر برنامه توسعه نیشکر یکی از بزرگترین طرحهای ملی کشور است که در استان خوزستان مورد بررسی و در حال گسترش می باشد. همین امر محقق را بر آن داشت تا اینکه با در نظر گرفتن شرایط اقلیمی و محیطی (زمینی) مناسب کشت گیاه نیشکر؛ مناطقی را با پتانسیل های متفاوت که مستعد کشت این گیاه می باشند را در سطح استان نشان دهد. داده های مورد نیاز شامل یک دوره آماری 17 ساله از 13 ایستگاه سینوپتیک هواشناسی استان خوزستان می باشد. داده های اقلیمی مورد مطالعه شامل هشت فاکتور، کمینه، میانگین و بیشینه درجه حرارت و رطوبت نسبی؛ بارش و ساعات آفتابی است. اطلاعات محیطی استفاده شده نیز شامل، شیب و جهت شیب می باشد که توسط dem 1:250000 استان تهیه گردید و همچنین تیپ اراضی نیز با نقشه مربوط به آن در استان مشخص و مورد استفاده قرار گرفت. علاوه بر این از دو فاکتور موثر دیگر در رشد نیشکر، یعنی تبخیر و تعرق گیاه و نیاز آبی که توسط نرم افزار کراپ وات بدست آمده برای رسیدن به نتیجه بهتر استفاده شده است. با توجه به اینکه هدف نهایی ا ز این پژوهش ترسیم پهنه های (پهنه بندی) مستعد کشت گیاه نیشکر در قالب یک نقشه می باشد، ابتدا داده ها با استفده از نرم افزار arc map به لایه های دیجیتال رقومی با sell size یکسان تبدیل شد. در ادامه برای وزن دادن به هر کدام از لایه های مربوط به فاکتور های مورد استفاده از دور روش ahp و weighted overlay کمک گرفته شده است. نتیجه حاصل از روشahp مستعد بودن 86 درصد مساحت استان و روش weighted overlay مستعد بودن 89 درصد مساحت استان را برای انجام این کشت نشان می دهند. کلمات کلیدی: استان خوزستان، پهنه بندی، نیشکر، نیاز آبی، crap wat، arc gis